PRL to ponad 40 lat intensywnych przemian gospodarczych, politycznych i społecznych. Dla niektórych symbolem tych trudnych czasów jest ikoniczna kukła misia z barejowskiej komedii, inni natomiast postrzegają je przez pryzmat mody. Moda lat PRL w branży fashion to przede wszystkim poszukiwanie własnego stylu, bunt przeciwko systemowi i manifestacja indywidualizmu oraz poglądów, często sprzecznych z ogólnie przyjętymi normami. Jak wyglądał okres PRL-u w Polsce? Kobieca moda PRL-u użytkowa, a może nowatorska? Powróćmy na chwilę do przeszłości i sprawdźmy, jakie ubrania królowały na ulicach w poszczególnych dekadach!
Moda w czasach PRL-u, czyli co nosiły nasze mamy i babcie?
Damskie ubrania PRL-u różniły się w zależności od dziesięciolecia. Każdy z nich przynosił nowe trendy, tendencje i nurty, inspirowane zazwyczaj zachodnim światem fashion. I choć dla wielu to już zapomniana historia, współczesna moda bez wątpienia czerpie z pomysłów swoich poprzedników. Myślałaś, że trudne czasy PRL to tylko nuda, monotonia i wszelkie odcienie szarości? Jesteś w błędzie! Sprawdź, jak wyglądała moda damska PRL-u!
Lata 40. – moda ideologiczna
Końcówka tej dekady to przede wszystkim moda użytkowa – braki towarowe i powojenne próby odbudowania rzeczywistości mocno odbiły się na branży fashion. Na ulicach królowały ubrania z drugiej ręki, przerabiane lub zszywane z kilku tekstyliów, nie tylko odzieżowych. Można powiedzieć, że wczesny ubiór PRL-u to kwintesencja stylu vintage, eklektyzmu, patchworku i zero waste, oczywiście w zupełnie innej odsłonie. Ubrania produkowane w Polsce były uniformizowane, a zakłady produkcyjne tworzyły odzież o prostych krojach, w umiarkowanych kolorach khaki, stonowanego brązu, czerni i bieli. Dziewczęta często nosiły spódnice midi za kolano, o klasycznym fasonie.
Lata 50. – styl dekady
Pierwsza połowa lat 50. to trudne czasy dla branży fashion – na sklepowych półkach brakowało towaru, również jeśli chodzi o odzież. Nie oznacza to jednak żadnej monotonii, wręcz przeciwnie! To czasy narodzin binikiarzy, czyli subkultury nowego buntowniczego pokolenia. W ich strojach dominowały jaskrawe kolory, zazwyczaj łączone na zasadzie kontrastu (dziś określiłybyśmy to mianem color blockingu). Prym wśród odcieni wiodła intensywna czerwień. Bikiniarze nosili szerokie marynarki, buty na grubej podeszwie z gumy (słoninie), barwne skarpetki i spodnie z wąską nogawką. Po odwilży do Polski zaczynają docierać zachodnie trendy, z jeansami w roli głównej – ten kultowy model szturmem podbił serca zarówno mężczyzn, jak i kobiet i stał się nie tylko must havem, lecz także ikoną popkultury. Oprócz wpływów amerykańskich istotne były również te włoskie. Na ulicach pojawiły się rozkloszowane sukienki ze zwiewną halką, spodnie capri, dekolty w kształcie łódki czy kolorowe baleriny. Przełom nastąpił także w dodatkach – kobiety zaczęły nosić plastikowe koszyki i okulary przeciwsłoneczne.
Lata 60. – początek styl hippie
W modzie kobiecej PRL-u lat 60. dochodzi do rewolucji. Kobiety oszalały na punkcie Beatelsów i zaczęły nosić ubrania nadające sylwetkom męskie kształty. Spłaszczały brzuchy i biusty, zwężały biodra i zakrywały dekolty – wybierały sukienki z plisowanym dołem, szkoty (buty na płaskim obcasie w stylu pantofli) czy bluzki z żabotami. To bardzo charakterystyczny styl. Z drugiej strony ogromną popularnością cieszyły się spódnice mini, pierwotnie zaprojektowane z myślą o nastolatkach. Minispódnice były ukłonem w stronę zachodnich trendów, a tam z kolei kreacje symbolizowały feminizm i nową rolę kobiety. Sukienki naszych babć były najczęściej lekko rozkloszowane na dole i mocno dopasowane w górnej części. Jeśli chodzi o detale, królowały paski, bufiaste rękawy, głębokie kieszenie, podkolanówki czy sportowe tenisówki. Co ciekawe, już w strojach z PRL-u można było zauważyć hot trend powracający każdej jesieni, czyli wzorzyste rajstopy. Koniec lat 60. To z kolei początek kształtowania się mody hippie. Kobiety zakochały się wówczas w kolorowych, wzorzystych koszulach (najczęściej z kwiatowym motywem), spodniach z dziurami lub przetarciami czy chustach. To element mody PRL, o którym nie można zapomnieć.
Lata 70. – moda PRL w latach 70
Rewolucji ciąg dalszy – kobiety zaczęły masowo nosić spodnie damskie. Początkowo przybierały formę kombinezonów roboczych, zakładanych teraz nie tylko do pracy w fabryce, lecz także po godzinach pracy. Hitem były również jeansy – uzupełnieniem stylizacji z denimowymi spodniami w roli głównej były najczęściej flanelowe bluzki i trampki. Wciąż rozwijała się również moda hippisowska, której ślady w branży fashion widzimy do dziś – głównie w powłóczystych, zwiewnych spódnicach, falbanach, spódnicach z rozcięciami lub warstwowych spodniospódnicach. Wówczas w strojach damskich PRL-u pojawiły się także szerokie pumpy przypominające dzisiejsze modele slouchy. Druga połowa lat 70. Przyniosła modę na spodnie z rozszerzaną nogawką, botki kowbojki w stylu amerykańskich westernów i ubrania o oversizowych krojach – to jedne z najgorętszych fasonów od kilku lat!
Lata 80. – charakterystyka mody PRL
Tej dekady chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. Szalony klimat lat 80. zna każda fashionistka, która na bieżąco śledzi światowe stolice fashion. Modę PRL lat 80. uwielbiamy za kicz, błysk i muzykę oraz ubiór w stylu disco. Kobiety oszalały na punkcie bufiastych rękawów, masywnych sneakersów na grubej podeszwie, ramonesek z pagonami i suwakami oraz efektownych ubrań oversize. Wpływową subkulturą był punk, który przyniósł masywne łańcuchy, zamki błyskawiczne, prochowce, irokezy, tapir i mocny makijaż. Ubrania dekorowano naszywkami, wstawkami, kontrowersyjnymi nadrukami i buntowniczymi hasłami. W materiałach prym wiodły ortalion i welur, natomiast w akcesoriach przede wszystkim plastik (najlepiej w wersji kolorowej i XXL). Obok polskiej mody PRL-u z lat 80. po prostu nie dało się przejść obojętnie. PRL tamtej dekady był nie do podrobienia.
A co na imprezę w stylu PRL? Jakie kostiumy na imprezę z dawnych dekad?
Szykujesz się na szaloną imprezę inspirowaną PRL-em? Chcesz wiedzieć, jaki strój z mody tamtych czasów wybrać? Najlepiej zdecyduj się na konkretną dekadę. Vintage i styl lat 40. z przewagą DIY, buntowniczy punk, a może barwny, efektowny look na bikiniarza? Wszystko zależy od Ciebie! Jeśli Twoja impreza tematyczna daje Ci pełną dowolność w wyborze dziesięciolecia, a Ty chcesz olśnić wszystkich wokół, postaw na lata 80. i cekiny! Ten okres to kwintesencja całonocnych zabaw przy muzyce disco, a przebranie z czasów PRL-u sprzed 40 lat natychmiast przykuwa uwagę. Możesz zdecydować się np. na ortalionowy komplet w kontrastowych odcieniach, wysokie obcasy i efektowny tapir na włosach. Świetnym pomysłem będzie także połączenie bluzki z bufiastymi rękawami, rozszerzanych spodni z błyszczącej tkaniny i butów sportowych z efektem holo. Tak ubrana nie przejdziesz niezauważona! Styl tamtych czasów bardzo przykuwa oko!
